ایران با موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود، پل ارتباطی بین آسیای مرکزی و بازارهای جهانی است. توسعه حمل‌ونقل زمینی، به‌ویژه در بخش‌های جاده‌ای و ریلی، می‌تواند نقش بسزایی در افزایش حجم تجارت و کاهش هزینه‌های ترانزیت ایفا کند.
در سال ۲۰۲۳، ایران و ترکمنستان هدف‌گذاری کردند تا حجم ترانزیت بین دو کشور را تا سال ۲۰۲۵ به ۲۰ میلیون تن افزایش دهند. این هدف با بهره‌گیری از حمل‌ونقل ترکیبی و رفع موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای قابل دستیابی است.
یکی از راهکارهای مؤثر در کاهش هزینه‌های ترانزیت، استفاده از ناوگان حمل‌ونقل ترکمنستانی است که هزینه ترانزیت از بندرعباس به تاشکند را از حدود ۴۵۰۰ دلار به ۲۲۷۰ دلار کاهش می‌دهد.
ایجاد مراکز لجستیکی در نقاط مرزی مانند سرخس، اینچه‌برون و لطف‌آباد، به تسهیل ورود قطارها و حمل‌ونقل بارهای کانتینری کمک می‌کند. همچنین، پیوستن ایران به سیستم بارنامه الکترونیکی CIM/SMGS و تبادل الکترونیکی اسناد با کشورهای آسیای مرکزی، فرآیندهای حمل‌ونقل را تسهیل می‌کند.
در گرجستان نیز، در سال ۲۰۲۳، تعداد کانتینرهای حمل‌شده از طریق بنادر و پایانه‌ها با ۴۵ درصد افزایش به ۶۹۳۹۷۶ کانتینر رسید. این رشد نشان‌دهنده اهمیت فزاینده گرجستان در زنجیره تأمین منطقه‌ای است.
با توجه به این تحولات، ایران می‌تواند با توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل زمینی و بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود، نقش مهمی در تسهیل تجارت بین آسیای مرکزی و بازارهای جهانی ایفا کند. این امر نه‌تنها به کاهش هزینه‌های ترانزیت منجر می‌شود، بلکه به تقویت روابط اقتصادی منطقه‌ای نیز کمک می‌کند.
